Prof. Dr. Arif Çağdaş AYDINOĞLU

  • Özgeçmiş
    • Uzmanlık Alanları
    • Eğitim
    • Akademik Deneyim
    • İdari Deneyim
    • Akademik Etkinlikler
    • Sertifika-Ödüller
  • Yayınlar
    • Makaleler
    • Kitaplar
    • Uluslararası Bildiriler
    • Ulusal Bildiriler
    • Tezler
    • Raporlar
    • Diğer yayınlar
  • Projeler
    • Devam Eden Projeler
    • Tamamlanan Projeler
  • Dersler
  • Blog/Haberler
    • Tez çalışmaları
    • TUCBS ve standartlar
    • Akıllı Kent Yönetimi
    • Afet Yönetimi
    • Arazi Yönetimi
  • ENGLISH
    • Education
    • Research Interest
    • Experience
    • Publications
    • Courses
    • Projects
    • Memberships
    • Certificates/Awards

UML->GML ile Açık Veri Değişimi

Posted on 09/09/2013 by arifcagdas Posted in Tucbs

Coğrafi veri yönetimine yönelik kavramsal şemanın oluşturulması için UML (Unified Modelling Language) olarak ifade edilen Tekil Modelleme Dili kullanılmaktadır. Coğrafi veri temalarına ait özellikler, nesneye yönelik-ilişkisel yapıda UML ile tasarlanmış ve açık veri değişimine olanak sağlayan XML tabanlı Coğrafi İşaretleme Dili GML’e (Geography Markup Language) dönüştürülmektedir.

UML Uygulama Şeması

UML, nesneye yönelik- ilişkisel modelleme yöntemi ile ilgili modelleme alanının, kavramsal modelinin belirlenmesi, mantıksal modelinin oluşturulması ve fiziksel yapıya dönüştürülmesi adımlarında temel oluşturmaktadır. Konuya ilişkin kavramların gerçek dünyanın soyutlanarak belirlendiği bu aşama, herhangi bir yazılımdan veya donanımdan bağımsız olarak belirlenebilmektedir. Kavramsal model aşamasında detay sınıfları, öznitelikler, değerler, isimler, çokluklar, kısıtlamalar belirlenir. Mantıksal modelin oluşturulması aşamasında ise, kavramsal modelde belirlenen özellikler mantıksal şema içerinde UML olarak ifade edilir. Veritabanının işletilmesi için veri temalarına ait üretilen bu UML mantıksal şemasından, kullanılan yazılım ortamına göre fiziksel şemalar üretilebilir.

UML, nesneye yönelik sistemler ve programları tasarlamak, bunlar için standartlar oluşturmak için OMG (Object Management Group) tarafından geliştirilen bir dildir. Nesneye yönelik modelleme, farklı sistemlerden gelen karmaşıklığı ortak yapılarda temsil ederek, ortak algının sağlanması ile karşılaşılabilecek muhtemel maliyeti aza indirgemektedir. Coğrafi veri modellemesinde, ISO 19103’de tanımlanan kavramsal şema kuralları benimsenmiştir. UML, ISO/ PAS 19501-1 ve UML notasyon rehberinde anlatıldığı şekilde UML 1.3 ile tutarlı bir şekilde geliştirilmektedir.

UML Profilleri, TUCBS kapsamında  temel alınan, INSPIRE veri temeları modelinde de UML profili olarak kullanılan “Stereotype”lar aşağıdaki gibi sıralanabilir;

  • applicationSchema (Uygulama Şeması): TUCBS Kavramsal Model ve ISO 19109 standardına uygun, her bir veri temasına ait özellikleri bütünleştiren TUCBS veri gruplarına ait şemalardır.
  • featureType (Detay Tipi): Konumsal nesneleri tanımlayan detay sınıfıdır.
  • Type (Tip): Konumsal olmayan, kavramsal, soyut sınıf tiplerini ifade etmek için kullanılır.
  • dataType (Veri Tipi): Nesne tanımlayıcısı olmayan, yapısal veri sınıflarını ifade etmek için kullanılır.
  • Enumeration (Değer Listesi): Özelliklerin veya özniteliklerin alabileceği değerlerin kesinlik belirtir şekilde tanımlayan değer listesidir.
  • Codelist (Kod Değer Listesi): Özelliklerin veya özniteliklerin alabileceği değerleri, listeleyen ve kod değeri ile tanımlayan değer listesidir.
  • union, import, leaf, voidable, lifeCycleInfo, version, placeholder..

GML Uygulama Şeması

Verilerin farklı şekillerde işlenmesi, coğrafi verinin paylaşımını ve farklı veri tabanlarından gelen verilerin birleştirilmesini zorlaştırmaktadır. Bu sorunları çözmek için birçok üyesi olan Open Geospatial Consortium (OGC) tarafından Coğrafi İşaretleme Dili (GML- Geography Markup Language) geliştirilmiştir. GML, konumsal veriler hakkındaki bilgilerin temsiline standart getirmek için geliştirilmiş olan, coğrafi veriyi tanımlamak için dilbilgisi ve sözlük oluşturan bir XML uygulamasıdır. GML, XSD şema tanımına göre coğrafi varlıkların, geometrik ve geometrik olmayan özelliklerine ait bilgilerin modellenmesi, depolanması ve iletilmesini sağlar. XSD şeması, nesnelerin özelliklerini ve verilerin nasıl işaretleneceğini tanımlamaktadır. 

Her bir coğrafi veri teması için UML diyagramları ile paketler halinde uygulama şemaları tanımlanmıştır. Nesneye yönelik-ilişkisel her bir UML uygulama şemasında; detay sınıfları, öznitelikleri, değer listeleri ve ilişkileri ifade edilmiştir. Bu şema yapısı GML kapsamında XSD şema yapısına dönüştürülerek kodlanmıştır. Böylelikle her bir veri teması için oluşturulan XSD uygulama şeması, açık veri değişimini olanaklı yazılım-donanım bağımsız veritabanı şemasıdır.

Aşağıdaki şekilde AD-Adres veri temasına ait UML şema kesitinde detay sınıfı, ilişkiler, öznitelikler ve değer tanımlamaları görülmektedir. GML veri değişim formatıyla kodlanması ile de nesneye yönelik, yazılım-donanım bağımsız ve birlikte çalışabilir açık veri değişim modeli üretilmektedir.

Snapshot

 Kaynaklar:

  • CBS Gen.Müd., “TUCBS Kavramsal Model Bileşenleri”, Çevre ve Şehircilik Bak. CBS Genel Müd., TUCBS KM-001, V1.1, TUCBS Uygulama Esasları, (Editör: A.Ç.Aydınoğlu, A.Kara, T.Yomralıoğlu), Aralık, 2012.

Paylaş/Share:

  • Twitter
  • Facebook
  • Google
  • LinkedIn
  • Email
  • Print
gis gml standart uml
« Bilgi Paylaşım Portalı
CBS’de Metaveri »

Son Bloglar

  • Akıllı şehirlerde büyük coğrafi veri yönetimi ve analiğine yönelik TÜBİTAK 1001 projemiz kabul edildi. 01/08/2022
  • Yüksek Lisans Tezi: CBS Tabanlı Makine Öğrenme Teknikleri ile Toplu Taşınmaz Değerlemesi 18/06/2021
  • Msc Thesis: “A GIS-based Demand Analysis and Area Selection for Parking Areas: Pendik-Istanbul Case 28/08/2020
  • Site suitability analysis for green space development of Pendik district (Turkey) 30/01/2020

Tags

adys afet yönetimi Akıllı Ulaşım Sistemleri arazi yönetimi açık kaynaklı cbs açık veri modeli ağ analizi birlikte çalışabilirlik bulanık mantık bulut cbs cbs cbs eğitimi CBS politikası Coğrafi Bilgi Sistemleri Duyarlılık erişilebilirlik ETL Frekans Oranı genelleştirme geo-istatistik gis gml Heyelan hot-spot INSPIRE kbs metaveri network analysis OGC otopark planlama portal regresyon sharepoint sosyal medya standart tapu ve kadastro taşınmaz değerlemesi tucbs ulaşım uml Uzaktan Algılama veri dönüşümü web servisleri Yapay Sinir ağları yer seçimi /site selection

Upcoming Events

There are no upcoming events at this time.

© Aydinoglu 2017
loading Cancel
Post was not sent - check your email addresses!
Email check failed, please try again
Sorry, your blog cannot share posts by email.