Metaveri, veri hakkında veri olarak da ifade edilen coğrafi veri setleri ve servisleri ile ilgili tanımlayıcı bilgilerdir. Kullanıcılar, metaveri bilgisini kullanarak veri setleri veya servislerinin çalışması için uygun olup olmadığına karar verebilirler. Veri setlerinin kullanımı esnasında veri hakkında bilgi sahibi olurlar ve kullanımı sonrası verilere dayalı kararların doğruluğunu irdeleyebilirler.
Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) uygulamalarında üretilen ve kullanılan veri setlerinin tanımlanmasında ISO/TC211 komitesinin ISO 19115/19139, OGC Catalogue Services, INSPIRE Metaveri ve Dublin Core standartları uluslararası düzeyde kabul görmektedir. Birçok ülke bu uluslararası öngörülere göre ulusal veya kurumsal bazda metaveri standartlarını belirlemektedir.
Geliştirilen metaveri servisleri ile veri sağlayıcıları, coğrafi veri setleri ve servislerine ait metaveri bilgisini tanımlamakta ve erişilebilir kılmaktadır.
Ekteki çalışmada, belirtilen uluslararası öngörüler, Türkiye’de kurumsal bazla geliştirilen metaveri servisleri ve portal uygulamaları dikkate alınarak, ulusal anlamda kullanılabilir örnek metaveri standardı geliştirilmiştir. Açık kaynak kodlu ortamda örnek metaveri portalı yapılandırılarak, metaverinin kullanılabilirliği örnek CBS uygulamaları ve servisleriyle irdelenmiştir.
Tabloda TUCBS projesi kapsamında belirlenen Metaveri bileşenleri tanımlanmıştır.
KAYNAKLAR;
CBS Gen.Müd., “TUCBS Metaveri İlke ve Esaslarının Belirlenmesi”, Çevre ve Şehircilik Bak. CBS Genel Müd., TUCBS MV-001, V1.1, TUCBS Uygulama Esasları, (Editör: A.Ç.Aydınoğlu, İ.B.Sani, T.Yomralıoğlu), Aralık, 2012.
Aydınoğlu, A.Ç., Sani, İ.B., “Coğrafi Veri Setleri ve Servislerinin Tanımlanmasında Metaveri Kullanımı“, Türkiye Coğrafyacılar Derneği Yıllık Kongresi, 19-21 Haziran 2013, İstanbul